Schaduwrapport VN-Vrouwenverdrag 2016 ingediend
Medio september heeft het Netwerk VN-Vrouwenverdrag de door 76 NGO’s en CSO’s ondertekende schaduwrapportage van Unfinished Business – Women’s Rights in the Netherlands. Shadow report by Dutch NGOs and CSOs verzonden naar het secretariaat van CEDAW, het toezichthoudend comité op de uitvoering van het VN-Vrouwenverdrag. Het schaduwrapport is achtergrondinformatie voor het Comité dat in zijn de 65^ste sessie op donderdag 10 november 2016 de (openbare) constructieve dialoog met de regeringsdelegatie van het Koninkrijk heeft.

28 oktober achterbanbijeenkomst CEDAW-sessie
Voorafgaande aan de constructieve dialoog op 10 november heeft het Netwerk VN-Vrouwenverdrag in Genève een aantal momenten om (informeel) met het CEDAW-Comité van gedachten te wisselen. Ter voorbereiding daarvan organiseert het Netwerk een achterbanbijeenkomst voor ondertekenende NGO’s en CSO’s en andere belangstellenden op vrijdagmiddag 28 oktober 2016. Plaats: FNV-kantoor Naritaweg 10 Amsterdam Sloterdijk. Toegang is gratis, wel even aanmelden.

NGO/CSO-vertegenwoordiging op CEDAW-sessie
Zowel leden van het rapportageteam als andere NGO/CSO vertegenwoordigers zullen aanwezig zijn tijdens de CEDAW-sessie – deels bekostigd uit het subsidiebudget voor het schaduwproces, deels op eigen kosten of uit andere bron gefinancierd. Wie geen permanente toegangspas tot het Palais des Nations in Genève heeft moet zich tijdig online registreren. Vanuit het Netwerk VN-Vrouwenverdrag gaan: Floor van Schagen, Ines Orobio de Castro, Leontine Bijleveld, Marjan Wijers, Petra Snelders. Verder (voorzover nu bekend): Shirin Musa (Femmes for Freedom), Meyrtha Leenz-Cijntje (SEDA Curaçao), Mariet Verhoef-Cohen (Women for Water Partnership). Graag verzoeken we eventuele andere Genève gangers zich even te melden bij het secretariaat, om contact en afstemming ter plekke te bevorderen.

Recht op uitkering voor zwangere zelfstandigen 2004-2008
Rechtbank Midden-Nederland oordeelde op 23 september 2016 dat de Nederlandse wetgever ten onrechte niet heeft voorzien in een uitkeringsregeling voor zelfstandigen die door zwangerschap en bevalling niet heeft kunnen werken tussen 1 augustus 2004 en 4 juni 2008. Eiseres, met vijf andere zelfstandig erkende vrouwen al meer dan tien jaar gesteund door VVR en Proefprocessenfonds Clara Wichmann procederend, heeft recht op geldelijke vergoeding van het UWV. Bij de aanvraag van de UWV-uitkering en in de fase van bezwaar en beroep is eiseres ondersteund door haar vakbond FNV Zelfstandigen.
Tot 1 augustus 2004 bestond er een uitkering volgens de Wet Arbeid en Zorg (en de Wet Arbeidsongeschiktheiduitkering Zelfstandigen). De Wet Zwangerschapsuitkering Zelfstandigen (ZEZ) is van kracht sinds 4 juni 2008.
De rechtbank volgt het “gezaghebbende oordeel” van “het CEDAW als een internationaal comité op het gebied van vrouwenrechten”, dat een oordeel gaf over “de door eiseres zelf ingediende klacht over hetzelfde onderwerp”. De rechtbank verwerp het verweer van het UWV (in navolging van minister Asscher) dat het betreffende artikel van het VN-Vrouwenverdrag (art. 11 lid 2 onder b) geen betrekking zou hebben op zelfstandig werkende vrouwen. Eerder in de uitspraak had de rechtbank al vastgesteld dat dit artikel van het VN-Vrouwenverdrag rechtstreekse werking toekomt. Eiseres moet een uitkering of een vervangende schadevergoeding krijgen. Rechtbank Midden-Nederland heeft het UWV opgedragen een nieuw besluit te nemen op het bezwaar van eiseres, met in achtneming van deze uitspraak.
Rechtbank Amsterdam oordeelde in juli 2016 in het beroep van twee medeklaagsters dat er geen reden was om geldelijke vergoeding toe te kennen (uitspraak is niet gepubliceerd). Uiteindelijk zal de Centrale Raad van Beroep het laatste woord hebben: klaagsters gaan beroep in de laatst genoemde zaak en het UWV ongetwijfeld tegen de goed gemotiveerde uitspraak van Rechtbank Midden–Nederland.

Oproep zwangere zelfstandigen 2004 – 2008
Wie in de bewuste periode zelfstandig werkte en zwanger is geweest doet er goed aan om een ZEZ-uitkering bij het UWV aan te vragen. Doel is het veilig stellen van uitkeringsrechten als ook de CRvB tot het oordeel komt dat klaagsters recht hebben op een uitkering dan wel schadevergoeding. Het is overigens goed denkbaar dat zo’n eventuele positieve uitspraak van de CRvB in eerste instantie alleen direct betrekking heeft op de zes vrouwen die bij CEDAW met succes een klacht indienden. Met andere woorden: dat er voor de andere vrouwen die bij UWV een aanvraag indienen mogelijk opnieuw geprocedeerd zal moeten worden. Het is daarom zeker aan te bevelen om een beroep te doen op een eventuele rechtsbijstandsverzekering. Wie lid is van een vakbond of beroepsorganisatie kan waarschijnlijk langs die route juridisch ondersteuning krijgen.

Verslagen expertbijeenkomsten
Dat zoveel organisaties de schaduwrapportage VN-Vrouwenverdrag hebben ondertekend komt mede doordat het rapportageteam tal van op de diverse issues actieve NGO’s en CSO’s (Civil Society Organisations) en andere deskundigen heeft geraadpleegd, onder meer tijdens verschillende expertmeetings. Bijvoorbeeld over vrouwelijke vluchtelingen, over schadelijke praktijken en institutionele mechanismen en intersektionele discriminatie. Van veel van deze bijeenkomsten is een verslag gemaakt dat te lezen is op de website van het Netwerk VN-Vrouwenverdrag.

Consulting Meeting Institutionele Mechanismen
Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het verslag van de Consulting Meeting Institutionele Mechanismen die Tiye International en Femmes for Freedom met steun van het Netwerk VN-Vrouwenverdrag organiseerde op 6 november 2015. Aanwezigen waren zo enthousiast dat de bijeenkomst twee maal zo lang duurde als oorspronkelijk bedoeld. Het verslag zal op de website worden geplaatst. Wie de PDF toegestuurd wil krijgen melde zich bij het secretariaat via het Contactformulier.

Schaduwrapportages IVESCR en UPR
Het NJCM (het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensenrechten) heeft de afgelopen maanden samen met andere NGO’s twee schaduwrapportages tot stand gebracht. Het rapportageteam van het Netwerk was vooral betrokken bij de wat omvangrijker Schaduwrapportage International Verdrag voor Economische Sociale en Culturele Rechten. Beide rapportages zijn ondertekend door het Netwerk. Ze zijn te vinden op de NJCM-website.

Redactie: Leontine Bijleveld